Berger'in Penceresinden Herşeye Tutunmak

"Günümüzde iktidar sahiplerinin ve medyanın kullandığı tarzda geleneksel sözcüklere bağlı kalmak, çevredeki bulanıklığa ve harabiyete katkıda bulunmaktan başka bir işe yaramaz. Bundan sessiz kalmak gerektiği anlamı da çıkmamalı. İnsanın katılmak istediği sesleri seçmesi demektir bu."

Bu yazı dün yazılmış olsaydı günümüzü daha isabetli ifade edemezdi, ancak Mayıs 2004'te yazılmıştır, Berger'in kendi deyimiyle, tarihsel Duvar Çağı'nda. Berlin Duvarı'ndan sonra her yerde inşa edilen duvarlar: betondan, bürokratik, ırkçı; ekinlerin ıslahından sağlık hizmetlerine kadar her alanı kat eden duvarlar.

Kıymetini Bil Herşeyin, alt başlığın ne ön ne arka kapakta verilmemesi ve kapak fotoğraf seçimiyle tam bir kişisel gelişim kitabı havasına büründürülmüş, oysa Irak Savaşı'ndan Filistin'e, Londra saldırısından Hiroşima'ya dek, savaş güçlerine ve siyasetine, G8 dogmasına ve zulme güçlü bir eleştiri kitabı. Hepsine aynı yerden bakıyor: ne zalim, ne muktedir, fakat insan olmanın penceresinden..

Özgün başlığın tam çevirisinin Kıymet Bilmek olduğundan da emin değilim, kitabın yapısı içinde insanların yapmaya çalıştığı ve Berger'in de onlardan ilhamla aktardığı şey, Hayata, Herşeye Tutunmaktır. Yarım verilmiş bir başlık ve seçilmiş bir fotoğraf ile, herşey nasıl farklılaştırılır, algılarla nasıl oynanabilir görmek için iki baskının görselini veriyorum.

"Bir yanda, akla hayale gelebilecek her türlü teçhizat, kefensiz savaş rüyaları, medya, bolluk, sağlık güvencesi, parıltılı hayatın parolaları. Öte yanda, taşlar, yetersiz erzak, kavgalar, intikamın şiddeti, salgın hastalık, ölümü kabullenmek ve bir geceyi -ya da bir haftayı- daha birlikte geçirebilme kaygısı."


Berger Haziran 2002'de yazdığı Irak Savaşı eleştirisini, 1945'teki Hiroşima'nın bombalandığı zamanlar ile paralel götürüyor, iki savaşı aynı pencereden izlemek gerçekten müthiş bir fark yaratıyor: "1946'da ABD stratejik Bombardıman Araştırması, Japonya'nın, atom bombaları atılmasaydı da teslim olacağı sonucuna varıyor."

Berger 2003'te ziyaret ettiği Ramallah'ta Filistinli ailelerle geçirdiği zamanları yazdığı, bence en çarpıcı yazılarından biri olan Taşlar'da, "Polonya, Galiçya ve Avusturya-Macariston İmparatorluğu'nda yaşamış ecdadımdan(...) bir figür olarak işte buradayım," diye yazmıştır, "İsrail Devleti'nin (ve kuzenlerimin) topyekûn saldırısı yüzünden feci ıstıraplara katlanmak zorunda kalanların haklı davasıyla özdeşleşiyorum tereddütsüz."

Kıymetini Bil Herşeyin

Hayata Tutunma ve Direnişe Dair Notlar

John Berger, çev. Beril Eyüboğlu

Metis Yayınları, 2008

146 sayfa

Özgün adı: Hold Everything Dear

Dispatches on Survival and Resistance

İşbu Web sitesi ve tüm sayfaları Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na tabidir ve içeriğine ilişkin her türlü yazı içeren bilgi-belge ve her türlü fikri ve sınai haklar ile tüm telif hakları ve diğer fikri ve sınai mülkiyet hakları blog yazarına aittir. İşbu web sitesinin içeriği, sitede kullanılan her türlü yazılı malzeme Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır.

Sitede yer alan bilgilerin çoğaltılması, başka bir lisana çevrilmesi, saklanması veya işleme tutulması da dahil, blog yazarının önceden yazılı iznine tabidir. Bu sebeple bu sitede yer alan metinler kısmen veya tamamen sahibinin yazılı izni olmadan hiçbir şekilde, çoğaltılamaz, yayınlanamaz, kopyalanamaz, sunulamaz ve aktarılamaz. Sitenin bütünü veya bir kısmı diğer bir Web sitesinde izinsiz olarak kullanılamaz.